Technische romans voor jonge mensen

Geschreven door Leonard de Vries
"Zwanenburg" Dinther N.-Br. 1942-1943
Amsterdam 1946-1947

Eerste druk november 1947
Bandontwerp en illustraties door John Hummel
Uitgever De Bezige Bij - Amsterdam

Leonard de Vries werd op 12 december 1919 te Semarang geboren. Zijn vader was redacteurverslaggever van het Algemeen Handelsblad te Amsterdam. Na de HBS volgde hij een opleiding tot chemisch/fysisch laborant bij de Bataafse Petroleum Maatschappij. Deze opleiding stopte tijdens de oorlog en hij begon met het schrijven van jongensboeken over radio-technisch knutselen: "Het Jongens Radioboek deel 1" wat later gevolgd werd door deel 2.
Tijdens zijn onderduik periode in het oude landhuis "Het Kasteelke Zwanenburg" tussen Veghel en Dinther begon hij te schrijven aan "De Hobbyclub". Hij had als doel voor ogen, dat er na de oorlog in alle grote plaatsen een groot gebouw moest zijn dat speciaal voor de jeugd bestemd was en in het gebouw moest het barsten van activiteiten: toneelspelen, fotografie, radio's en versterkers bouwen, timmeren, schilderen enz. Dit is inderdaad werkelijkheid geworden. In diverse plaatsen ontstonden dergelijke hobbyclubs. Het maandblad "De Hobbyclub", eerste nummer september 1949, onder redactie van Leonard de Vries, was een grote stimulans voor het welslagen van de "Hobbyclubs.
Leonard de Vries overleed op 23 juli 2002 op 82 jarige leeftijd.

Als vervolg op dit boek verschenen:
De Hobby Club op avontuur in Zwitserland Deel I voorjaar 1948
De Hobby Club op avontuur Deel II najaar 1948
De Hobby Club breekt baan 1949
De Hobby Club bouwt Modelstad 1950
De Hobby Club op avontuur in de U.S.A.

Korte inhoud:
Een groep HBS-ers richt een Hobby Club op, met de doelstelling hun technische hobby's te kunnen uitoefenen door samen te werken. Voorzitter wordt Leo van der Sluis, een enthousiast radioknutselaar. De vader van Hans van Zuilen stelt de zolder, boven zijn bedrijf aan de Herengracht, ter beschikking. Hun eerste grote object wordt het opnemen van een propaganda-film met geluid op gramofoonplaten. Dit komt tot stand door "samenwerking" tussen de afdelingen Radio, Electriciteit, Fotografie en Film. Er wordt een clubblad "HOBBY CLUB" uitgegeven en door het gehele land worden de abonnementen hiervoor verkocht.
Er worden cursussen in radiotechniek, morse-seinen en opnemen, electriciteit en fotografie gegeven, er wordt een bibliotheek ingericht, er worden excursies naar Philips, Radio Kootwijk, naar de zenders en studio's in Hilversum, naar Het Algemeen Handelsblad en naar een grote electriciteitscentrale georganiseerd.
Intussen zijn er ook meisjes bij de Hobbyclub lid geworden, zij maken poppen, bewerken leer, tekenen of schilderen en maken muziek. Als er een sprookjes-poppenfilm, en later een schoolfilm, gemaakt wordt, helpen Joosje, Suze, Lous en Dita hier ook aan mee. De poppenfilm wordt later wegens groot succes uitgebracht in het Cinéac-theater.
Er worden ook reportages gemaakt, die door PCJ naar Indië worden uitgezonden, er wordt een raportagewagen gebouwd, waarmee opnamen op het Amstelveld te Amsterdam worden gemaakt en er wordt ook deelgenomen aan een radiovossenjacht.
Tenslotte komt de romantiek ook nog om de hoek kijken, als Joosje en Fred en Leo en Suze voortaan verder samengaan.
Het boek eindigt met een groots plan om met alle Hobby Club leden in de zomervacantie een grote reis naar Zwitserland te gaan maken en daar de bergen rond de Matterhorn te gaan beklimmen. (De Hobby Club op avontuur in Zwitserland).

Fragment uit het boek:
-Héhé, niet kibbelen, heren! kwam Tjark tussen beiden. Leo heeft zich een meester getoond in het opsommen van alles wat pleit voor de oprichting van een Hobby Club. Want dat was toch, als ik het goed begrijp, de bedoeling, is 't niet?
-Inderdaad, dat was de bedoeling! antwoordde Leo met nadruk. En ik zal je zeggen waarom. We zitten hier met zes mensen met een hobby: Fred als serieus en talentvol cineast, Poldervaart als kortegolf-specialist, Hans van Zuilen als bekwaam electro-technicus, Tjark als veel-belovend scheikundige, Veerman als luchtvaartenthousiast en radio-expert en ten slotte ondergetekende als radiomaniak met bijzondere voorliefde voor laagfrequent-techniek, zoals versterkerbouw en gramofoonplatenopname. Nu heeft Verburg ons vanmorgen aangetoond, dat de wetenschap juist aan de sàmenwerking tussen geleerden van verschillend gebied het verbijsteringwekkend hoge peil van tegenwoordig te danken heeft en dat het in de practijk brengen van "Eendracht maakt macht" veel grote uitvindingen en ontdekkingen tot gevolg heeft gehad. En nu dacht ik aan mijn hobby, dacht ik aan jullie en jullie hobbies en opeens wist ik: wij moeten ook samenwerken. Ook de naam van de club drong zich vanzelf aan mij op: Hobby Club, kort en krachtig. En toen ik Fred van mijn plan vertelde en ook hij de geweldige mogelijkheden er van inzag, besloot ik jullie bij mij uit te nodigen om mijn idee meteen in werkelijkheid om te zetten.
-Hobby Club! Wat een mogelijkheden houdt dat begrip niet in. Als je alleen al bedenkt, wat wij zessen door samenwerking kunnen bereiken. Een voorbeeld: de Hobby Club maakt een propagandafilm om nieuwe leden te winnen; Fred kruipt achter zijn camera, Hans commandeert een batterij van het zwaarste overspanningslampen-geschut, Poldervaart bedient de microfoon en versterkers, ik zit op mijn post achter het gramofoonplatenopname-apparaat, Veerman produceert met pick-up en luidspreker bijgeluiden. Resultaat: een sprekende film met bijbehorend geluid op gramofoonplaten! Niet gek. hè? En bij zo'n filmproductie kunnen we nog heel wat meer mannetjes gebruiken: jongens met schrijverstalenten voor de scenario's, fotografen voor de standfoto's, knutselaars voor allerlei technische constructies, toneelspelers, musici, alle jongens met een hobby kunnen er aan mee doen.
-En de chemici? vroeg Tjark om Leo in het nauw te drijven, benieuwd of deze vindingrijk genoeg zou zijn om ook daarvoor emplooi te vinden.
-De chemici brouwen emulsies voor gramofoonopnameplaten! ging Leo onverstoorbaar voort. Zetten ontwikkel- en fixeerbaden aan voor de fotografen, nemen proeven met het laten uitkristalliseren van glauberzout voor kristalmicrofoons en pick-ups: werk genoeg aan de winkel!
-Twijfelen jullie nog? Ik niet. Voor mij staat het vast dat we een club moeten oprichten, de Hobby Club, omdat wij dàn pas onze hobby ten volle kunnen uitleven, kunnen perfectionneren tot het ideaal, dat ons vroeger onbereikbaar voorkwam. En dat geldt niet alleen voor ons, maar ook voor tientallen andere jongens, wellicht voor honderden, welicht voor duizenden...... Daarom vraag ik jullie: zùllen we.....?

De Hobby Club op avontuur in Zwitserland

Geschreven door Leonard de Vries
Omslag en illustraties van John Hummel
Uitgeverij De Bezige Bij - Amsterdam 1948
Tweede druk 1949

Korte inhoud:
De leden van de Hobby Club maken onder leiding van Fred Vermeer, als ervaren bergklimmer, een reis naar Zwitserland. Per trein reizen ze naar Zermatt en nemen hun intrek in een jeugdherberg aan de voet van de Matterhorn. Van daar uit maken zij grote bergtochten en Fred ontmoet hier ook zijn vriend de Zwitserse student Hans Mähli, uit Bazel. Deze vertelt de Hobby Clubleden, dat hij naar Zermatt is gekomen door een belofte, die hij zijn meisje Liesl had gedaan. Liesl is een goede bergbeklimster en zij wil niet eerder verloven met haar Hans, voordat Hans ook een aansprekende beklimming heeft laten zien. Zij wil dat hij eerst over het Lysjoch zal gaan, voordat zij toestemt tot verloven. Hans besluit dit met zijn zweefvliegtuig, de "Whymper" genaamd, te gaan doen en vraagt de jongens en meisjes van de Hobby Club hem hiermee te helpen. Zo verdelen zij zich in 3 groepen en houden onderling radio-contact. Ook Hans heeft een 5-meter-zender, waarmee hij in geval van nood, de Hobby Club om hulp kan vragen.
En dit blijkt nodig als Hans een noodlanding op een gletcher moet maken en nog juist zijn positie kan doorgeven voordat de antenne afbreekt en er geen contact meer mogelijk is.
Gelukkig loopt alles goed af en verloven Hans en Liesl zich in de sneeuw, onder toezicht van de leden Hobby Club.

Fragment uit het boek:
Na het eten werd de avond op gezellige wijze gevuld met het voorlezen van de brieven. Veel succes oogstte de onderhoudende en interessante brief uit Indië van Suze's ouders. Daarna las Dick een brief voor van zijn vader, de heer de Vries van het Algemeen Handelsblad, die in een vlotte, de ras-journalist verradende stijl was gesteld. Mijnheer de Vries schreef o.m., dat het artikel van Dick over de Schweizerische Landesausstellung te Zürich in het Handelsblad zou worden opgenomen.

De Vries op het vliegveld in New York in de jaren vijftig met
in zijn hand het maandblad Hobby Club.
(foto overgenomen uit Het Parool van 25 juli 2002).

Nog een fragment uit het boek:
Diep wegzinkend in de rulle sneeuw klom de lange reddingscolonne voort over ijsbarrières en sneeuwruggen en bereikte over drieën een bijna loodrechte, twintig meter hoge rotsrug, die als een muur de doortocht naar het Obere Plattje afsloot. De gidsen wilden er in westelijke richting omheentrekken, maar Liesl, die als laatste aan het touw van de voorste groep was vastgebonden, knoopte zich plotseling met een snelle beweging los en klauterde met de behendigheid van een jong katje tegen de steile, natte rotsen omhoog. Het was een angstig gezicht, zoals het meisje zich met de kracht der wanhoop langs de glibberige zwarte steen naar boven werkte.
Met gespannen aandacht zagen de achtergeblevenen, hoe Liesl al hoger kwam zonder één keer uit te glijden, zonder één misgreep. Liesl wist wat zij deed, wist waartoe zij in staat was, wist dat hier nog... Met opeengeklemde lippen vocht zij tegen de gladde rotsen, met een laatste krachtsinspanning overwon zij een twee meter hoge, loodrechte passage, wrong zich door een nauw Kamin, kroop langs een smalle richel, dook onder een overhangend rotsblok door, hees zich, aan ondiepe spleetjes hangend, op een vooruitspringende rotspunt, klom met haastige bewegingen nog enkele meters hoger, klom op de kam, stond op het hoogste punt en toen......
Toen strekte Liesl met een wild gebaar de armen uit, slaakte ze een kreet en een hartstochtelijk uitgeroepen: "Hàns! Hàns! Lieber Hàns!!!" galmde over de ijsvlakten. De op de gletcher achtergebleven leden van de reddingsexpeditie keken ontsteld langs de zwarte rotsmuur omhoog.
Daar zagen ze het meisjesfiguurtje, klein maar machtig, als een silhouet tegen de voortjagende wolken, met wapperende haren en wijd omhoog gespreide armen. En een siddering golfde door hen heen toen, onmiddellijk na Liesl's roep, van achter een rotsrug, zwaar dringend een stem klonk: "Liesl! Liesl! Nicht weitergehen! Spaltengefährlich! Bitte nicht weitergehen! Nur angeseilt!"
Een vreugdevuur laaide op in de harten der jongens van de Hobby Club. Vergeten was de dodelijke spanning, want de stem was van Hans. Hans leefde!